Barok sanat, Avrupa’da 17. yüzyılın başlarından 18. yüzyılın başlarına kadar gelişen bir sanat tarzıdır. Çoğu zaman illüzyon yaratmak ve bir resmin romantik tesirini vurgulamak için kullanılan acıklı fer ve gölge efektlerinin kullanımıyla karakterize edilir.
Işık ve gölgeyi bir illüzyon yaratmak için kullanan Barok sanatının en meşhur örneklerinden biri Caravaggio’nun Aziz Matta’nın Çağrılması. Bu resimde Caravaggio, acıklı bir his yaratmak ve dikkati İsa’nın merkezi figürüne çekmek için fer ve gölge içinde kuvvetli bir kontrast kullanır. İsa’nın halesinden gelen fer Aziz Matta’nın yüzünü aydınlatırken, resmin geri kalanı gölgede kalır. Bu, bir gizem ve tansiyon hissi yaratır ve izleyicinin dikkatini Aziz Matta’nın İsa tarafınca bir mürit olmaya çağrıldığı ana çeker.
Barok sanatçılar da resimlerinde değişik ruh halleri ve atmosferler yaratmak için fer ve gölgeyi kullandılar. Sözgelişi, Rembrandt’ın Gece Nöbetikoyu gölgelerin kullanması gizem ve tansiyon duygusu yaratır. Fotoğraf gecede geçer ve tek fer askerlerin taşımış olduğu meşalelerden gelir. Bu acıklı bir tesir yaratır ve dikkati ön plandaki figürlere odaklar.
Barok sanatçılar illüzyonlar ve ruh halleri yaratmanın yanı sıra, resimlerinin üç boyutluluğunu vurgulamak için fer ve gölgeyi de kullandılar. Sözgelişi, Diego Velazquez’in Las Meninasfer ve gölgenin kullanması derinlik ve mekan hissi yaratır. Pencereden gelen fer ön plandaki figürleri aydınlatırken, resmin geri kalanı gölgede kalır. Bu bir görüş açısı hissi yaratır ve ön plandaki figürlerin arka plandaki figürlerden daha yakın görünmesini sağlar.
Işık ve gölge kullanması Barok sanatının temel bir unsurudur ve illüzyonlar, ruh halleri ve üç boyutluluk hissi yaratmak için kullanılır. Barok sanatçılar fer ve gölgenin ustalarıydı ve bu unsurları tarihin en güzel ve etkisi altına alan resimlerinden kimilerini yaratmak için kullandılar.
| Antet | Özellikler |
|---|---|
| Barok Sanatı |
– Işık ve gölgenin abartılı kullanması |
| Yanılsama |
– Derinlik ve mekan illüzyonları yaratmak için fer ve gölgenin kullanması |
| Işık ve Gölge |
– Işık ve gölge kontrast ve dram yaratmak için kullanılır |
| Görsel sanatlar |
– Işık ve gölge görsel sanatın temel unsurlarıdır |
| Görsel Idrak |
– Işık ve gölge görsel algıda mühim rol oynar |
II. Barok Sanatının ve Işığın Özellikleri
Barok sanatı, drama ve hareket duygusu yaratmak için fer ve gölge kullanımıyla karakterize edilir. Sanatçılar, derinlik ve mekan illüzyonları yaratmak ve resimlerinde figürleri vurgulamak için fer ve gölge kullandılar. Ek olarak, bir ruh hali ve atmosfer duygusu yaratmak için fer ve gölge kullandılar.
Barok sanatının fer ve gölgeyi kullanan en meşhur örnekleri içinde Caravaggio’nun “Aziz Matta’nın Çağrılması” ve Rembrandt’ın “Gece Devriyesi” yer alır. Bu resimlerin her ikisi de dram ve hareket duygusu yaratmak için fer ve gölge içinde acıklı kontrastlar kullanır.
Barok sanatında fer ve gölgenin kullanması, Rönesans sanatındaki chiaroscuro kullanımından da etkilenmiştir. Chiaroscuro, derinlik ve hacim hissi yaratmak için fer ve gölgenin kullanıldığı bir tekniktir. Barok sanatçılar, Rönesans öncüllerinden daha da acıklı etkisinde bırakır yaratmak için chiaroscuro kullanmışlardır.
Işık ve gölgenin kullanımına ayrıca, Barok sanatı bununla birlikte yürekli renkler, karmaşa detaylar ve dinamik kompozisyonların kullanımıyla da karakterize edilir. Bu unsurlar bir araya gelmiş olarak hem görsel olarak cazibeli bununla birlikte romantik olarak ilginç bir sanat seçimi yaratır.
III. Barok Sanat ve Işık Örnekleri
Barok sanatının, illüzyonlar yaratmak, bir resmin ruh halini yahut atmosferini etkilemek yahut bir dram duygusu yaratmak için fer ve gölge kullanan birçok örneği vardır. En meşhur örneklerden bazıları şunlardır:
- Caravaggio’nun Aziz Matta’nın Çağrılması (1599-1600), aciliyet ve coşku duygusu yaratmak için acıklı ışıklandırmanın kullanıldığı bir eserdir.
- Rembrandt’ın Gece Nöbeti (1642), derinlik ve gizem duygusu yaratmak için ışık-gölge tekniğini kullanır.
- Vermeer’in İnci Küpeli Kız (1665), içtenlik ve durallık duygusu yaratmak için yumuşak, organik fer kullanır.
Bunlar, sanatçıların Barok sanatında fer ve gölgeyi kullanma yollarından bir tek birkaçı. Bu teknikler, tarihin en ikonik ve güzel sanat eserlerinden bazılarının yaratılmasına destek oldu.
IV. Barok Sanat ve Işığın Tesirleri
Barok sanatında fer ve gölgenin kullanması aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle bir takım faktörden etkilenmiştir:
- Resimlerinde fer ve gölgeyi kullanarak realist ve 3d etkisinde bırakır yaratan Rönesans sanatçılarının eserleri.
- Camera obscura’nın icadı şeklinde yeni teknolojilerin geliştirilmesi, sanatçıların fer ve gölgenin nesneler üstündeki etkilerini incelemelerine imkan tanıdı.
- Sanatçıları resimlerinde acıklı ve romantik açıdan kuvvetli etkisinde bırakır yaratmak için fer ve gölgeyi kullanmaya teşvik eden Karşı Reformasyon’un yükselişi.
Leonardo da Vinci ve Michelangelo şeklinde Rönesans sanatçılarının emek harcamaları, Barok sanatının ve ışığının gelişimi üstünde derin bir etkiye sahipti. Bu sanatçılar, resimlerinde realist ve 3d efektler yaratmak için fer ve gölgeyi kullandılar ve emek harcamaları, Barok sanatçılarına kendi benzersiz ve etkisi altına alan efektlerini yaratmak için fer ve gölgeyi kullanmanın yeni yollarını denemeleri için esin verdi.
16. yüzyılda camera obscura’nın icadı da Barok sanatının ve ışığının gelişiminde mühim bir etkiye sahipti. Camera obscura, dış dünyanın bir görüntüsünü bir ekrana yansıtan bir cihazdır ve sanatçıların kontrollü bir ortamda fer ve gölgenin nesneler üstündeki etkilerini incelemelerine imkan elde etmiştir. Bu data, Barok sanatçılarının resimlerinde daha realist ve ikna edici fer ve gölge efektleri yaratmalarına destek olmuştur.
17. yüzyılda Karşı Düzeltim’un yükselişi de Barok sanatının ve ışığının gelişiminde büyük bir etkiye sahipti. Karşı Düzeltim, Katolik Kilisesi içerisinde Kilise’yi düzeltim etmeyi ve Protestanlığın yayılmasını engellemeyi amaçlayan bir hareketti. Karşı Düzeltim, sanatçıları resimlerinde acıklı ve romantik olarak kuvvetli etkisinde bırakır yaratmak için fer ve gölge kullanmaya teşvik etti, böylece seyircilere esin vermek ve Katolik inancını desteklemek için.
Barok sanatında fer ve gölgenin kullanması, bir takım faktörden etkilenen karmaşa ve oldukça yönlü bir olguydu. Rönesans sanatçılarının emek harcamaları, yeni teknolojilerin geliştirilmesi ve Karşı Düzeltim’un yükselişi, Barok sanatının ve ışığın gelişiminde rol oynadı.
V. Barok Sanatında Işığın Görevi
Barok sanatında fer, hem temsili bununla birlikte simgesel anlamı açısından mühim bir rol oynar.
Temsil açısından, fer çoğu zaman bir drama ve hareket duygusu yaratmak için kullanılır. Sözgelişi, Caravaggio’nun Aziz Matta’nın Çağrılması (1600) aciliyet ve coşku duygusu yaratmak için kuvvetli fer ve gölge kontrastları kullanır. İsa figürü ışıkla yıkanırken, öteki figürler gölgededir ve tanrısal ile insan içinde görsel bir tefrik yaratır.
Sembolizm açısından fer çoğu zaman iyilik, ümit ve kurtuluşla ilişkilendirilir. Sözgelişi, Rembrandt’ın Gece Nöbeti (1642) İsa figürü bir fer huzmesinin içerisinde tasvir edilmiştir ve bu onun dünya için ümit ve kurtulma deposu bulunduğunu göstermektedir.
Barok sanatında ışığın kullanması karmaşa ve oldukça yönlü bir olgudur. Drama ve hareket duygusu yaratmak, simgesel anlam iletmek ve seyircide muhtelif duygular uyandırmak için kullanılabilir.
VI. Barok Sanatında Renk Kullanması
Barok sanatçılar değişik etkisinde bırakır yaratmak için muhtelif şekillerde renk kullandılar. Drama ve coşku duygusu yaratmak için çoğu zaman parlak, doygun renkler kullandılar. Ek olarak görsel alaka yaratmak ve bir resmin muayyen alanlarına dikkat çekmek için zıt renkler kullandılar. Ek olarak, Barok sanatçılar derinlik ve alan yanılsamaları yaratmak için renk kullandılar.
Barok sanatçılarının rengi kullanmalarının en yaygın yollarından biri, chiaroscuro efektleri yaratmaktı. Chiaroscuro, derinlik ve drama hissi yaratmak için fer ve gölge kullanan bir tekniktir. Barok sanatçılar, resimlerinde acıklı efektler yaratmak için çoğunlukla chiaroscuro’yu kullandılar, mesela bir figürün karanlıktan çıkıyormuş şeklinde görünmesini sağlamak yahut bir tansiyon yahut merak hissi yaratmak için.
Barok sanatçılarının rengi kullanmalarının bir öteki yolu da optik illüzyonlar yaratmaktı. Optik illüzyonlar, derinlik, hareket yahut hatta üç ebat yanılsaması yaratabilen göz hileleridir. Barok sanatçılar resimlerinde çoğu zaman bir dram ve coşku duygusu yaratmak için optik illüzyonlar kullanırlardı.
En son, Barok sanatçılar simgesel anlam yaratmak için renk kullandılar. Renkler değişik kültürlerde değişik anlamlara haiz olabilir ve Barok sanatçılar resimlerinde muayyen mesajları iletmek için çoğunlukla renk kullandılar. Sözgelişi, kırmızı renk tutkuyu yahut aşkı sembolize etmek için kullanılabilirken, mavi renk dinginliği yahut barışı sembolize etmek için kullanılabilir.
VII. Barok Sanatında Dokunun Kullanması
Barok sanatında doku çoğu zaman derinlik ve gerçekçilik hissi yaratmak için kullanılır. Sanatçılar doku yaratmak için impasto, scumbling ve stippling şeklinde muhtelif teknikler kullanabilirler.
Impasto, sanatçının tuvale kalınca boya katmanları uyguladığı bir boyama tekniğidir. Bu, üç boyutluluk yanılsaması yaratabilen dokulu bir yüzey yaratır.
Scumbling, sanatçının ince boya katmanlarını rastgele bir sırası ile üst üste uyguladığı bir tekniktir. Bu, hareket yahut atmosfer ima edebilen bulanık, dokulu bir tesir yaratır.
Noktalama, sanatçının tuvale minik boya noktaları uyguladığı bir tekniktir. Bu, kürk, çimen yahut bulutlar şeklinde muhtelif efektler yaratmak için kullanılabilen dokulu bir yüzey oluşturur.
Doku, bir resimde kontrast hissi yaratmak için de kullanılabilir. Sözgelişi, pürüzsüz, cilalı bir yüzey, görsel alaka hissi yaratmak için pürüzlü, dokulu bir yüzeyle yan yana getirilebilir.
Doku, ruh halini yahut duyguyu iletmek için de kullanılabilir. Pürüzlü, dokulu bir yüzey gerginlik yahut dram hissi yaratabilirken, pürüzsüz, cilalı bir yüzey sakinlik yahut durallık hissi yaratabilir.
Barok sanatında doku kullanması karmaşa ve nüanslı bir mevzudur. Derinlik ve gerçekçilik hissi yaratmaktan ruh halini yahut duyguyu aktarmaya kadar muhtelif efektler yaratmak için kullanılabilen bir araçtır. Dokuyu müessir bir halde kullanan sanatçılar hem görsel olarak çarpıcı bununla birlikte romantik olarak kuvvetli resimler yaratabilirler.
Barok Sanatında Perspektifin Kullanması
Bakış açısı, sanatta derinlik ve mekan yanılsaması yaratmak için kullanılan bir tekniktir. Barok sanatında görüş açısı çoğu zaman acıklı ve gözbağcı etkisinde bırakır yaratmak için kullanılırdı. Sanatçılar görüş açısı yaratmak için doğrusal görüş açısı, atmosferik görüş açısı ve kısaltma şeklinde muhtelif teknikler kullandılar.
Doğrusal görüş açısı, derinlik yanılsaması yaratmak için çizgiler kullanan bir çizim sistemidir. Reel hayatta paralel olan çizgiler, ufukta kaybolma noktası isminde olan tek bir noktada birleşerek çizilir. Bu, resimdeki nesnelerin uzaya doğru çekilmiş olduğu yanılsamasını yaratır.
Atmosferik görüş açısı, nesneleri daha yakın ve daha uzak olarak tasvir etmek için değişik renkler ve değerler kullanarak mesafe yanılsaması yaratmak için kullanılan bir tekniktir. İzleyiciye daha yakın olan nesneler daha sıcak renkler ve daha yüksek değerlerle tasvir edilirken, daha uzak olan nesneler daha soğuk renkler ve daha düşük değerlerle tasvir edilir. Bu, nesnelerin puslu bir atmosfere doğru çekilmiş olduğu yanılsamasını yaratır.
Kısaltma, bir nesnenin seyirciye gerçekte olduğu için daha yakın olduğu yanılsamasını yaratmak için kullanılan bir tekniktir. Bu, nesnenin kuşbakışı perspektifinden görülüyormuş şeklinde tasvir edilmesiyle yapılır. Kısaltma, bir resimde aciliyet yahut coşku duygusu yaratmak için kullanılabilir.
Barok sanatçılar perspektifi muhtelif efektler yaratmak için kullanmışlardır, bunlardan bazıları şunlardır:
- Derinlik ve mekan yanılsaması yaratmak
- Muayyen nesnelerin yahut figürlerin önemini vurgulamak
- Dram yahut coşku duygusu yaratmak
- Hareket yanılsaması yaratmak
Bakış açısı, Barok sanatının temel unsurlarından bir tanesiydi ve tarihin en ikonik ve unutulmaz sanat eserlerinden bazılarının yaratılmasında kullanıldı.
Barok sanatçılar eserlerinde dini yahut etik mesajlar iletmek için çoğunlukla sembolizm kullanmışlardır. Sözgelişi, Caravaggio’nun “Aziz Matta’nın Çağrısı” isminde tablosunda, İsa’nın elinden gelen fer Matta’nın yüzünü aydınlatır ve almış olduğu tanrısal çağrıyı sembolize eder. Rembrandt’ın “Gece Devriyesi” isminde tablosunda, fer ve gölgenin kullanması, resmin cesaret ve görevin önemi hakkında mesajını iletmeye destek olan bir dram ve gizem duygusu yaratır.
Barok sanatçılar görsel illüzyonlar yaratmak için sembolizmi de kullandılar. Sözgelişi, Bernini’nin “Aziz Teresa’nın Vecdi” isminde heykelinde fer ve gölgenin kullanması, Aziz Teresa’nın havada süzüldüğü yanılsamasını yaratır. Bu illüzyon, Aziz Teresa’nın deneyimlediği psikolojik vecit halini aktarmaya destek verir.
Barok sanatında sembolizmin kullanması karmaşa ve oldukça yönlü bir mevzudur. Yüzyıllardır sanat tarihçileri tarafınca incelenen bir mevzudur. Barok sanatındaki sembolizmin emin bir yorumu yoktur. Her seyirci sanat eserine kendi benzersiz bakış açısını getirir ve her seyirci kullanılan sembollerde kendi anlamını bulacaktır.
S: Barok sanatı nelerdir?
A: Barok sanat, Avrupa’da 17. yüzyılın başlarından 18. yüzyılın başlarına kadar gelişen bir sanat tarzıdır. Abartılı formların, acıklı aydınlatmanın ve varlıklı renklerin kullanımıyla karakterize edilir.
S: Barok sanatında ışığın görevi nelerdir?
A: Işık, Barok sanatında drama ve illüzyon yaratmak için kullanıldığı için mühim bir rol oynar. Sanatçılar derinlik ve görüş açısı yaratmak ve izleyicinin gözünü resmin muayyen unsurlarına çekmek için fer ve gölgeyi kullandılar.
S: Barok sanatının birtakım örnekleri nedir?
A: Barok sanatının en meşhur örnekleri içinde Caravaggio’nun “Aziz Matta’nın Çağrısı”, Bernini’nin “Aziz Teresa’nın Vecdi” ve Velazquez’in “Las Meninas”ı yer alır.
0 Yorum